مدتها پیش مقاله ای با عنوان  “ مهندسی تخریب: نحوه تخریب ساختمانها با مواد منفجره ” در سیویلتکت منتشر شد که در آن اقدام به معرفی نحوه تخریب ساختمانها و برجها با کمک مواد منفجره پرداختیم. با وجود اینکه در بسیاری از موارد تخریب از مواد منفجره استفاده میشود اما با توجه به آلودگی محیطی و صوتی و همچنین آسیبهای احتمالی به ساختمانهای کناری, این روش مورد انتقاد بسیاری از مهندسین قرار گرفته است. این موضوع تنها مختصص تخریب ساختمانها نبوده و تخریب دیگر سازه ها نیز در بسیاری از موارد با کمک مواد منفجره صورت میگیرد (تصاویر تخریب پل با مواد منفجره).

حتی اگر بتوان آلودگی های حاصل را به گونه ای پاکسازی کرد و به کمک مهندسی تخریب, احتمال آسیب به ساختمانهای کناری را تا حد قابل قبولی کاهش داد, باز هم در مواردی که ساختمان مورد نظر برای تخریب در قسمت متراکمی از شهر واقع شده باشد امکان انفجار آن وجود نخواهد داشت و اینکار ممکن است خطرات جانی و مالی زیادی را به همراه داشته باشد. پس راه حل چیست؟

یک شرکت ژاپنی راه حلی مناسب برای این مشکل پیدا کرده است. شرکت تیسی (Taisei) که هم اکنون مشغول به تخریب یک هتل ۴۰ طبقه ای در منطقه آکاساکا توکیو است, با این روش جالب توانسته است بجای انفجار ساختمان, آنرا بصورت طبقه به طبقه تخریب نماید. روش کار بدین صورت است که ابتدا یک قاب فولادی در بالای ساختمان قرار میگیرد, این قاب به کمک تعدادی جک هیدرولیکی (که در مورد هتل گرند پرینس آکاساکا ۱۵ عدد جک میباشد) از بیرون ساختمان به آرامی پایین آورده میشود و در هر مرحله یک طبقه از ساختمان از بالا تخریب میشود. بصورتی که از بیرون هیچ نشانی از تخریب مشاهده نخواهد شد و تنها مشاهده میشود که ساختمان در حال آب رفتن است!

 اگر هنوز این روش نظر شما را جلب نکرده است جالب است بدانید نخاله های ساختمانی, به کمک یک سیستم چرخکی به پایین ساختمان منتقل میشوند و همزمان از انرژی پتانسیلی گرانشی این انتقال, برق لازم برای روشنایی و تصفیه هوا تامین میشود.

سرعت تخریب در مورد هتل گرند پرینس, دو طبقه / ۶٫۴ متر در هر ۱۰ روز است.

ویژگیهای این روش عبارتند از: کاهش آلودگی صوتی, جلوگیری از آلودگی محیطی تا ۹۰%, بازیافت مصالح تا حد ممکن ,تولید برق از انرژی پتانسیلی گرانشی ساختمان در حال تخریب. همچنین نام این روش TECOREP میباشد که مخفف Taisei Ecological Reproduction System است.

چند نکته از نکات اجرایی ساختمان سازی

.          برای اندازه گیری عملیات خاكی در متره و برآورد از واحد متر مكعب استفاده می شود.

2. آجر خطائی ، آجری است كه در اندازهای 5×25×25 سانتیمتر در ساختمانهای قدیمی برای فرش كف حیاط و غیره بكار می رفت.

3.          چنانچه لازم باشد در امتداد دیواری با ارتفاع زیاد كه در حال ساختن آن هستیم بعدا دیوار دیگری ساخته شود باید لاریز انجام دهیم.

4.          هرگاه ابتدا و انتهای یك دیوار در طول دیوار دیگری بهم متصل شود ، به آن دیوار در تلاقی گفته می شود.

5.         در ساختمانهای مسكونی (بدون زیرزمین)روی پی را معمولا بین 30 تا 50 سانتی متر از سطح زمین بالاتر می سازند كه نام این دیوار كرسی چینی است.

6.         قوس دسته سبدی دارای زیبایی خاصی بوده و در كارهای معماری سنتی استفاده می شود.

7.        حداقل ارتفاع سرگیر در پله 2 متر می باشد.

8.  ویژگیهای سقف چوبی :الف)قبلا عمل کلافکشی روی دیوار انجام می گیرد ب)عمل تراز کردن سقف در کلاف گذاری انجام می شود ج)فاصله دو تیر از 50 سانتیمتر تجاوز نمی کند د)تیرها حتی الامکان هم قطر هستند.

9.        گچ بلانشه کندگیر بوده ولی دارای مقاومت زیاد مانند سیمان سفید است.

10.       به سیمان سفید رنگ معدنی اکسید کرم اضافه می کنند تا سیمان سبز به دست آید.

11.       سنگ جگری رنگ که سخت ، مقاوم و دارای رگه های سفید و در سنندج و خرم آباد فراوان است.

12.       دستگاه کمپکتور ، دستگاهی است که فقط سطوح را ویبره می کند ، زیر کار را آماده و سطح را زیر سازی می کند.

13.       عمل نصب صفحات فلزی (بیس پلیتها) در زمان 48 ساعت بعد از بتن ریزی صورت می گیرد.

14.      زمانی که خاک (زمین) بسیار نرم بوده و مقاومت آن کمتر از یک کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد از فونداسیون پی صفحه ای استفاده می گردد.

15.       قطر دایره بتن خمیری ، بر روی صفحه مخصوص آزمایش آب بتن ، حدود 30 تا 35 سانتیمتر می باشد.

16.       حدود درجه حرارت ذوب شدن خاک آجر نسوز 1600 درجه می باشد.

17.       نام آجری که از ضخامت نصف شده باشد ، آجر نیم لایی نامیده می شود.

18.       نام دیوارهای جداکننده و تقسیم پارتیشن نام دارد.

19.       عمل برداشتن خاک کف اطاق و ریختن و کوبیدن سنگ شکسته بجای آن را بلوکاژ می گویند.

20.       زمین غیر قابل تراکم هوموسی نامیده می شود.

21.       عمق پی های خارجی یک ساختمان در مناطق باران خیز حداقل 50 سانتیمتر است.

22.       نام فضای موجود بین دو ردیف پله چشم نامیده می شود.

23.       در سقف های چوبی حداکثر فاصله دو تیر 50 سانتیمتر است.

24. سیمان نوع اول برای دیوارها و فونداسیونهای معمولی استفاده میگردد.

25.       اکسید آهن را برای تهیه سیمان قرمز رنگ ، با کلینگر سیمان سفید آسیاب می کنند.

26.       نام دیگر لوله های سیاه بدون درز مانسمان نام دارد.

27.       سریعترین و عملی ترین وسیله اجرای اتصالات ساختمان ، پلها و نظایر جوش می باشد.

28.       حاقل درجه حرارت برای بتن ریزی 10 درجه می باشد.

29.       ضخامت اندود سقف با ملات گچ و خاک باید بین 1 تا 2 سانتیمتر باشد.

30.       اندود زیر قیروگونی ، ماسه سیمان است.

31.       چنانچه گودبرداری از سطح زمین همسایه پائین تر باشد ، حداکثر فاصله شمعها 5/2 متر می باشد.

32.       در پی کنی های کم عمق در زمین های ماسه ای حدود زاویه شیب 30 تا 37 درصد می باشد.

33.       برای ایجاد مقاومت مناسب در طاق ضریی حداقل خیز قوس باید 3 سانتیمتر باشد.

34.       لوله های مانسمان سیاه و بدون درز ، گاز رسانی

35.       در بتن ریزی دیوارها و سقفها ، صفحات قالبی فلزی مناسب ترند.

36.       از اسکریپر برای خاکبرداری ، حمل ، تخلیه و پخش مواد خاکی استفاده می گردد.

37.       اتصال ستون به فونداسیون به وسیله ستکا انجام می گیرد.

38.       برای لوله کشی فاضلاب یهتر است از لوله چدنی استفاده گردد.

39.       پر کردن دو یا سه لانه از تیرآهن لانه زنبوری در محل تکیه گاهها جهت ازدیاد مقاومت برشی است.

40.       بهترین و با استفاده ترین اتصالات در اسکلت فلزی از نظر استحکام و یک پارچگی اتصالات با جوش است.

41.       ارتفاع کف داربست جهت اجرای طاق ضربی تا زیر تیرآهن سقف برابر است با قدبنا+پنج سانتیمتر.

42.       در ساختمانهای مسکونی کوچک (یک یا دو طبقه) قطر داخلی لوله های گالوانیزه برای آب رسانی باید 2/1 اینچ باشد.

43.   وجود سولفات سدیم،پتاسیم و منیزیم محلول در آب پس از ترکیب با آلومینات کلسیم و سنگ آهک موجود در سیمان سبب کم شدن مقاومت بتن می گردد.

44.       زمان نصب صفحات بیس پلیت معمولا باید 48 ساعت پس از بتن ریزی فونداسیون انجام شود.

45.       برای ساخت بادبند بهتر است از نبشی ، تسمه ، ناودانی و میلگرد استفاده گردد.

46.        هدف از شناژبندی کلاف نمودن پی های بنا به یکدیگر و مقاومت در برابر زلزله می باشد.

47.       سقفهای کاذب معمولا حدود 30 تا 50 سانتیمتر پایین تر از سقف اصلی قرار می گیرد.

48.       قلاب انتهایی در میلگردهای یک پوتربتنی برای عامل پیوند بیشتر آرماتور در بتن می باشد.

49.       حد فاصل بین کف پنجره تا کف اطاق را دست انداز پنجره میگویند.

50.       در ساخت کفراژ ستونها ، قالب اصلی ستون بوسیله چوب چهارتراش مهار می گردد.

51.       طول پله عبارت است از جمع کف پله های حساب شده با احتساب یک کف پله بیشتر.

52.       آجر جوش بیشتر در فونداسیون مورد استفاده قرار می گیرد.

53.       اثر زنگ زدگی در آهن با افزایش قلیایت در فلز نسبت مستقیم دارد.

54.       از امتیازات آجر لعابی صاف بودن سطوح آن ، زیبایی نما ، جلوگیری از نفوز آب می باشد.

55.       در کوره های آجرپزی بین خشتها صفحه کاغذی قرار می دهند.

56.       بهترین نمونه قطعات کششی ضلع تحتانی خرپاها می باشد.

57.       تیرهای بتن آرمه، خاموتها(کمربندها) نیروی برشی را خنثی می کنند.

58.       چسبندگی بتن و فولاد بستگی به اینکه آرماتورهای داخل بتن زنگ زده نباشد.

59.       شیره یا کف بتن زمانی رو می زند که توسط ویبره کردن هوای آزاد داخل بتن از آن خارج شده باشد.

60.       آلوئک در اثر وجود دانه های سنگ آهن در خشت خام در آجرها پدیدار می گردد.

.   61-     خشک کردن چوب به معنی گرفتن شیره آن است.

62.       لغاز به معنی پیش آمدگی قسمتی از دیوار.

63.       مقدار کربن در چدن بیشتر از سرب است.

64.       لوله های آب توسط آهک خیلی زود پوسیده می شود.

65.       آجر سفید و بهمنی در نمای ساختمان بیشترین کاربرد را دارد.

66.       آجر خوب آجری است که در موقع ضربه زدن صدای زنگ بدهد.

67.       لاریز یعنی ادامه بعدی دیوار بصورت پله پله اتمام پذیرد.

68.       کرم بندی همیشه قیل از شروع اندود کاری گچ و خاک انجام می گیرد.

69.       برای خم کردن میلگرد تا قطر 12 میلیمتر از آچار استفاده می گردد.

70.       اسپریس یعنی پاشیدن ماسه و سیمان روان و شل روی دیوار بتنی.

71.       برای دیرگیری گچ ساختمانی از پودر آهک شکفته استفاده می گردد.

72.       مشتو یعنی ایجاد سوراخهائی در سطح خارجی دیوارها جهت ساختن داربست.

73.       بتن معمولا پس از 28 روز حداکثر مقاومت خود را به دست می آورد.

74.       پیوند هلندی از اختلاط پیوندهای کله راسته و بلوکی شکل می گیرد.

75.       وجود بند برشی در پیوند مقاومت دیوار را ضعیف می کند.

76.       کاملترین پیوند از نظر مقاومت در مقابل بارهای فشاری وارده پیوند بلوکی می باشد.

77.       قپان کردن در اصطلاح یعنی شاقولی نمودن نبش دیواره.

78.       خط تراز در ساختمان برای اندازه برداریهای بعدی و مکرر در ساختمان است.

79.       ضخامت و قطر کرسی چینی در ساختمانها بیشتر از دیوارهاست.

80.       پارتیشن میتواند از جنس چوب ، پلاستیک و فایبرگلاس باشد.

81.       از دیوارهای محافظ برای تحمل بارهای افقی و مایل استفاده می شود.

82. ملات باتارد از مصالح ماسه ، سیمان و آهک ساخته می شود.

83.       مقدار عمق سطوح فونداسیونها از زمین طبیعی در همه مناطق یکسان نیست.

84.       ملات ساروج از مصالح آهک ، خاکستر ، خاک رس ، لوئی و ماسه بادی ساخته می شود.

85.       ملات در دیوار چینی ساختمان حکم چسب را دارد.

86.       ملات آبی اگر بعد از ساخته شدن از آب دور نگهداشته شود فاسد می گردد.

87.       در مجاورت عایقکاری (قیروگونی)از ملات ماسه سیمان استفاده می شود.

88.       برای ساخت ملات باتارد        آب + سیمان    250+آهک     150+ ماسه

89.       پیه دارو ترکیبی از مصالح آهک ، خاک رس ، پنبه و پیه آب شده

90.       ابعاد سرندهای پایه دار 1 تا 5/1 عرض و طول 5/1 تا 2 متر .

91.       معمولا برای کرم بندی دیوارهای داخلی ساختمان(اطاقها) از ملات گچ و خاک استفاده می شود.

92.       طرز تهیه گچ دستی یا گچ تیز عبارت است از مقداری آب + گچ بااضافه مقداری سریش.

93.       وجود نمک در ملات کاه گل موجب میشود که در آن گیاه سبز نشود.

94.       هنگام خودگیری حجم گچ 1 تا 5/1 درصد اضافه می شود.

95.       گچ کشته یعنی گچ الک شده ورزداده + آب.

96.   اندودهای شیمیایی در سال 1948 کشف شد که ترکیب آن پرلیت ، پنبه نسوز مواد رنگی و میکا می باشد که بعد از 8 ساعت خشک میشوند و بعد از دو تا سه هفته استحکام نهایی را پیدا می کنند و در مقابل گرما ، سرما و صدا عایق بسیار خوبی هستند.

97. سرامیک بهترین عایق صوتی است ، زیرا سلولهای هوایی بسته ای دارد که ضخامت آن 6 تا 10 میلیمتر است.

98.       آکوسیت نیز عایق خوبی برای صداست.

99.        اندازه سرندهای چشم بلبلی 5 میلیمتر است.

100.     سرند سوراخ درشت به سرند میلیمتری مشهور است.

101.     اندودهای هوایی یعنی اندودی که در مقابل هوا خودگیری خود را انجام می دهند.

102.      ترکیب اندود تگرگی یا ماهوئی پودر سفید سنگ + سیمان رنگی +آب  (در حالت شل) می باشد.

103.  وقتی با سنگ سمباده و آب روکار سیمانی را می شویند تا سنگهای الوان خود را نشان دهند به اصطلاح آب ساب شده می گویند.

104.     کار شیشه گذاری در آب ساب و شسته انجام می گیرد.

105.     فرق اندود سقف با دیئار در فضاهای بسته (مانند اطاق) این است که اندود سقف سبک و دیوارها معمولی می باشد.

106.     مهمترین عامل استفاده از اندود در سقف های چوبی محافظت از آتش سوزی می باشد.

107.     سقفهایی با تیرآهن معمولی طاق ضربی و بتنی مسلح در درجه حرارت 400 تا 500 درجه تغییر شکل پیدا می کنند.

108.     ضخامت اندود گچ و خاک حدودا 2 سانتیمتر است.

109.     توفال تخته 30 تا 40 سانتیمتری که تراشیده و سبک است.

110.      علت ترک اندود در سقفهای چوبی افت تیرهاست.

111.     سقف کاذب در مقابل گرما ، سرما ، رطوبت و صدا عایق خوبی به حساب می آید.

112.     در زیر سازی سقف جهت اجرای اندود در کنار دریا از نی بافته شده بیشتر استفاده مس شود.

113.     توری گالوانیزه در نگهداری پشم شیشه در سقفهای سبک ، سطح دیوارهای قیراندود و سطح تیرآهنهای سقف کاربرد دارد.

114.     مصرف میلگرد جهت اجرای زیر سازی سقفهای کاذب 9 عدد در هر متر مربع می باشد.

115.  موارد اصلی استفاده از سقفهای کاذب بیشتر به منضور کم کردن ارتفاع ، عبور کانالها و لوله ها و زیبایی آن می باشد که شبکه آن حتما باید تراز باشد.

116.     بهتر است در سقفهای بتنی میله های نگهدارنده سقف کاذب قبل از بتن ریزی کار گذاشته شود.

117.     در سقفهای کاذب مرتبط با هوای آزاد(مانند بالکن) اندود گچ + موی گوساله و آهک استفاده می شود.

118.     شالوده در ساختمان یعنی پی و فونداسیون.

119.     ابعاد پی معمولا به وزن بنا و نیروی وارده ، نوع خاک و مقاومت زمین بستگی دارد.

120.     در نماسازی سنگ ، معمولا ریشه سنگ حداقل 10 سانتیمتر باشد.

121.  در فشارهای کم برای ساخت فونداسیونهای سنگی از ملات شفته آهک استفاده می شود و برای ساخت فونداسیونهایی که تحت بارهای عظیم قرار می گیرند از ملات ماسه سیمان استفاده می شود.

122.     در ساختمان فونداسیونهای سنگی پر کردن سنگهای شکسته را میان ملات اصطلاحا پر کردن غوطه ای می نامند.

123.     پخش بار در فونداسیون سنگی تحت زاویه 45 درجه انجام می گیرد.

124.     در ساختمانهای آجری یک طبقه برای احداث فونداسیون اگر از شفته آهکی استفاده شود اقتصادی تر است.

125.     در پی های شفته ای برای ساختمانهای یک تا سه طبقه 100 تا 150 کیلو گرم آهک در هر متر مکعب لازم است.

126.  اصطلاح دو نم در شفته ریزی یعنی تبخیر آب و جذب در خاک.

127. معولا سنگ مصنوعی به بتن اطلاق می شود.

128. زاویه پخش بار فنداسیون بتنی نسبت به کناره ها در حدود 30 تا 45 درجه می باشد.

129.     بتن مکر برای پر کردن حجمها و مستوی کردن سطوح کاربرد دارد.

130.     مهمترین عمل ویبراتور دانه بندی می باشد.

131.     معمولا بارگذاری در قطعات بتنی بجز تاوه ها پس از هفت روز مجاز می باشد.

132.     از پی منفرد بیشتر در زمینهای مقاوم استفاده می شود.

133.     بتن مسلح یعنی بتن با فولاد.

134.     از نظر شکل قالبندی برای فونداسیونها قالب مربع و مسطیل مقرون به سرفه مس باشد.

135.  پی های نواری در عرض دیوارها و زیر ستونها بکار می رود و در صورتیکه فاصله پی ها کم باشد و با دیوار همسایه تلاقی نماید پی نواری بیشترین کاربرد را دارد.

136.  در آسمان خراشها ، معمولا از پی ژنرال فونداسیون استفاده می شود و وقتی از این نوع پی در سطحی بیش از سطح زیر بنا استفاده شود زمین مقاوم و بارهای وارده بیش از تحمل زمین است.

137.  هرگا فاصله پی ها از هم کم بوده یا همدیگر را بپوشند یا یک از پی ها در کنار زمین همسایه قرار گیرد از پی های مشترک استفاده می شود.

138.     اصطلاح ژوئن درز انبساط است.

139.     میتوان به جای دو پی با بار مخالف از پی ذوزنقه ای استفاده کرد.

140.     بهترین و مناسب ترین نوع پی در مناطق زلزله خیز پی رادیه ژنرال است.

141.     در اجرای شناژبندی جهت اتصال به فونداسیون معمولا شناژها از بالا و پایین همسطح هستند.

142.     در کفراژبندی پی چهارگوش از نظر سرعت و اجرا اقتصادی تر است.

143.  در عایق بندی از گونی استفاده می کنیم ،زیرا از جابجایی قیر جلوگیری می کند و حکم آرماتور را دارد که در پشت بام از جلو ناودان به بعد پهن می شودکه در 2 لایه گونی انجام می گیردکه گونی ها در لایه بعدی نسبت به لایه قبل با زاویه 90 درجه برروی هم قرار می گیرند.

144.  زیر قیروگونی از اندود ملات ماسه سیمان استفاده می شود که بعضی از مهندسان در زیر قیر اندود ملات ماسه آهک استفاده می کنند که در اینصورت قیروگونی فاسد می شود.

145.  از قلوه سنگ (ماکادام) در طبقه هم کف می توانیم بجای عایق کاری استفاده کنیم که ضخامت آن حدود 40-30 سانتیمتر خواهد بود.

146.      اگر در عایقکاری ، قیر بیش از حد معمول مصرف شود باعث می شود قیر در تابستان جابجا شود.

147.  عایقکاری قیروگونی می بایست از سر جانپناه حدودا 20 سانتیمتر پایینتر شروع شود و قیروگونیی که روی جانپناه کشیده می شود برای جلوگیری از نفوذ بارش با زاویه است.

148.     سطح فونداسیون به این دلیل عایق می شود که از مکش آب توسط ملات دیوار چینی ها به بالا جلوگیری میکند.

149.     در عایقکاری عمودی روی دیوارهای آجری بهتر است که از اندود ماسه سیمان استفاده شود.

150.     اصطلاح زهکشی یعنی جمع کردن و هدایت آب ،که فاصله آبروها در زهکشی باید به حدی باشد که به پی ها نفوذ نکند.

151.     اگر توسط سفال زهکشی کنیم باید حتما درز قطعات را با ملات پرکنیم.

152.     حداقل شیب لوله های زه کشی به سمت خوضچه 2 تا 4 درصد می باشد.

153.     حداقل شیب لوله های فاضلاب 2 درصد است.

154.     برای جلوگیری از ورود بو به داخل ساختمان ، شترگلو را نصب می کنند.

155.  علیترین نوع لوله کشی فاضلاب از نوع چدنی می باشد که با این وجود در اکثر ساختمانها از لوله های سیمانی استفاده می شود که ضعف این لوله ها شکست در برابر فشارهای ساختمان می باشد.

156.      سنگ چینی به سبک حصیری رجدار بیشتر در دیوار و نما سازی استفاده می شود.

157.     ضخامت سنگهای کف پله و روی دست انداز پنجره 5/4 سانتیمتر می باشد.

158.  جهت اتصال سنگهای نما به دیوار استفاده از ملات ماسه سیمان و قلاب مناسبتر می باشد که جنس قلابها از آهن گالوانیزه می باشد.

159.  سنگ مسنی معمولا در روی و کنار کرسی چینی نصب می شود و زوایای این سنگ در نماسازی حتما بایستی گونیای کامل باشد.

160.     در نما سازی طول سنگ تا 5 برابر ارتفاع آن می تواند باشد.

161.  معمولا 30 درصد از سنگهای نما بایستی با دیوار پیوند داشته باشند که حداقل گیر سنگهای نما سازی در داخل دیوار 10 سانتیمتر است.

162.     در بنائی دودکشها باستی از مخلوطی از اجزاء آجر استفاده شود.

163.  در علم ساختمان دانستن موقیعت محلی ، استقامت زمین ، مصالح موجود ، وضعیت آب و هوایی منطقه برای طراحی ساختمان الزامی می باشد.

164.  در طراحی ساختمان ابتدا استقامت زمین نسبت به سایر عوامل الویت دارد و لازم به ذکر مقاومت خاکهای دستی همواره با زمین طبیعی جهت احداث بنا هرگز قابل بارگذاری نیست.

165.     زمینهای ماسهای فقط بار یک طبقه از ساختمان را می تواند تحمل کند.

166.     هنگام تبخیر آب از زیر پی های ساختمان وضعیت رانش صورت می گیرد.

167.  زمینی که از شنهای ریز و درشت و خاک تشکیل شده دج نامیده می شود که مقاومت فشاری زمینهای دج 10-5/4 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع می باشد.

168.     مطالعات بر روی خاک باعث می گردد وضع فونداسیون ، ابعاد و شکل آن بتوانیم طراحی کنیم.

169.     در صحرا برای آزمایش خاک از چکش و اسید رقیق استفاده می گردد.

170.     سیسموگراف همان لرزه نگار است.

171.     خاکی که برنگ سیاه قهوه ای باشد مقاومتش بسیار عالی است که نفوذ آب در آنها کم و به سختی انجام می گیرد.

172.     سنداژیا گمانه زنی همان میله زدن در خاک و برداشت خاک از زمین می باشد.

173.     اوگر همان لوله حفاری است.

174.     خاک چرب به رنگ سبز تیره و دارای سیلیکات آلومینیوم آبدار است.

175.     معیار چسبندگی خاک این است درصد دانه های آن کوچکتر از 002/0 میلیمتر باشد.

176.     اصطلاحا خاک مرغوب زد نامگذاری می شود.

177.  برای جلوگیری از ریزش بدنه و ادامه پی کنی و همین طور جلوگیری از نشست احتمالی ساختمان همسایه و واژگونی آن و جلوگیری از خطرات جانی باید دیوار همسایه را تنگ بست که تحت زاویه 45 درجه انجام می گیرد.

178.     دیوار اطراف محل آسانسور معمولا ازمصالح بتن آرمه می سازند.

179.     پی سازی کف آسانسور معمولا 40/1 متر پایین تر از کفسازی است.

180.  قدیمی ترین وسیله ارتباط دو اختلاف سطح بواسطه شیب را اصطلاحا رمپ می گویند که حداکثر شیب مجاز آن 12 درصد می باشد که ات 5/2 درصد آن را میتوان افزایش داد.

181.     برای ساختن پله گردان بیشتر از مصالح بتن آرمه و آهن استفاده می شود.

182. پله معلق همان پله یکسر گیردار است.

183.     پله آزاد در ورودی ساختمان به حیاط یا هال و نهار خوری استفاده می شود.

184.     پله های خارجی ساختمان حتی الامکان می بایست آجدار باشد.

185.      به فضای موجود بین دو ردیف پله چشم پله می گویند.

186.     فواصل پروفیل های جان پناه پله 12-7 سانتیمتر می باشد.

187.     شاخکهای فلزی جان پناه بهتر است که از پهلو به تیر آهن پله متصل شود.

188.     سرگیر یا حدفاصل بین دو ردیف پله که رویهم واقع می شوند حداقل 2 متر می باشد.

189.     طول پله مساوی است با تعداد کف پله منهای یک کف پله.

190.     پیشانی پله به سنگ ارتفاع پله اطلاق می شود.

191.     برای جلوگیری از سرخوردن در پله لب پله ها را شیار و اجدار می سازند و گاهی اوقات لاستیک می کوبند.

192.  اتصال پله های بالا رونده به دال بتنی (پاگرد) یه روی دال بتنی متصل می شوند ولی پله های پایین رونده در دال بتنی بایستی به مقابل دال بتنی وصل شوند.

193.     اجرای جانپناه پله معمولا با مصالح چوبی زیاتر می باشد.

194.     پله هایی که مونتاژ می شوند به پله های حلزونی معروف هستند.

195.     از نظر ایمنی اجرای پله فرار با مصالح بتنی مناسبتر است.

196.  تیرهای پوشش دهنده بین دو ستون (روی پنجره ها و درب ها ) نعل درگاه نام دارد که انتقال بار توسط آن یکنواخت و غی یکنواخت است.

197.     گره سازی در چهار چوبهای درب و پنجره و دکوراسیون بکار می رود.

198.     تحمل فشار توسط بتن و تحمل کشش توسط فولاد را به اصطلاح همگن بودن بتن و فولاد می نامند.

199.  بالشتک بتنی در زیرسری تیرآهن های سقف مصرف می شود که جنس آن می تواند فلزی ، بتنی زیر سری و بتنی مسلح باشد.

200.     در اجرای تیر ریزی سقف با تیرآهن ، مصرف بالشتک کلاف بتنی و پلیت مناسبتر است.

محل استقرار ساختمان در شرایط متعارف باید در قسمت شمالی زمین باشد ، در موارد استثنائی مانند وجود درختان قطور و یا شرقی غربی بودن زمین و نظایر موضوع با توجه به وضعیت استقرار ساختمان های مجاور در شورای معماری مطرح و تصمیم لازم اتخاذ می گردد .

نحوه احداث بنا در شرق ، غرب و یا جنوب ملک

چنانچه تراکم مجاز در ساختمانی به عللی به مقدار صد در صد پر نشود یا مالک نخواهد تمام تراکم مجاز را در قسمت شمالی زمین بنا نماید ، می تواند مابقی تراکم را در ضلع جنوبی ، شرقی یا غربی و بصورت یک یا چند واحد مستقل یک طبقه احداث نماید ، مشروط به اینکه :



1. فضای حیاط باقیمانده کمتر از 40 درصد کل زمین نباشد .



2. ارتفاع واحد مذکور از پای کار تا لبه دست انداز بام به هیچ وجه از 5/3 متر تجاوز ننماید ( ارتفاع از کف تا زیر سقف بیشتر از 70/2نباشد )



3. چنانچه واحد مورد نظر در بر گذر قرار گیرد باعث جلوگیری از ورود ماشین به حیاط یا پارکینگ مربوطه نگردد .



4. از واحد مورد نظر هر گونه استفاده تجاری به استثناء مواردی نظیر دفتر مهندسی و مطب و ... که قانون شهرداری صریحا ذکر نموده است ممنوع می باشد .

پیش بینی سرویس های بهداشتی و آشپزخانه در زیرزمین املاک کمتر از 120متر مربع

پیش بینی سرویس های بهداشتی و آشپزخانه در زیرزمین ، در زمین های کمتر از 120 متر مربع مساحت ، به شرطی که حالت تفکیکی نداشته باشد بلامانع است .

نحوه اقدام در خصوص باقیمانده املاک واقع در طرح های اجرائی شهرداری

چون از باقیمانده بعضی از املاک واقع در طرح های اجرائی شهرداری که به اداره کل املاک ابلاغ گردیده ، به علت کمی متراژ در صورت رعایت ضابطه 60% زیربنا به منظور ایجاد واحد مسکونی ، مناسب نمی باشد ، لذا برای اینگونه املاک و همچنین باقیمانده املاکی که مقدار جزء گذر را مجانا و بلا عوض بشهرداری واگذار می نمایند ، در صورتیکه از 70 متر مربع بیشتر نباشد ، با توجه به موقعیت محل و با رعایت کامل قاعده لا ضرر و مراعات حقوق مجاورین از 60% تا 100% پروانه ساختمانی صادر می گردد .

شرط افزایش سطح اشغال در املاک با مساحت کمتر از 120 متر مربع

سطح زیربنای 60% در طبقه همکف ، برای کلیه پلاک های واقع در مناطق مسکونی که مساحت شش دانگ آن ها حداکثر 120 متر مربع می باشد و در محدوده 5 ساله خدمات شهری و مناطق آزاد شده قرار دارند ، در صورت عدم مزاحمت برای مجاورین ، حداکثرتا 80% مساحت زمین افزایش داده شده است . ضمنا اراضی دارای مشخصات بالا که قبلا در آن ها تا حد 60% احداث بنا شده نیز مشمول مفاد این مصوبه خواهند بود .

موارد لزوم عدم رعایت بر اصلاحی

در مواردیکه مالکین عمارات به منظور تعویض سقف یا تعمیرات ضروری مشابه و یا اضافه اشکوب در حد فقط یک طبقه جهت ساختمان که مشرف بر کوچه ها یا خیابان هایی است که حداکثر عرض اصلاحی از دوازده متر تجاوز ننماید و دارای بر اصلاحی می باشد ، در خواست پروانه ساختمانی نمایند ، در صورتیکه این عملیات ساختمانی منجر به نوسازی کلی نشود ، بدون رعایت بر اصلاحی بلامانع است . مفاد فوق منحصرا مربوط به ابعادی که ساختمان مربوطه در بر تمام یا قسمتی از آن قرار دارد بوده و در مورد سایر ابعاد زمین در صورت داشتن بر اصلاحی باید عقب نشینی لازم رعایت گردد . مگر این که دیوار موجود اساسی باشد .

نحوه احداث بنا دراملاک دارای اصلاحی

احداث ساختمان در املاکی که با طرح های تعریضی برخورد دارند با رعایت 60% طول و مساحت سند قبل از اصلاحی درباقیمانده زمین و در حد تراکم مجاز بلامانع می باشد و پیش آمدگی بیش از 60% طول تحت زاویه 45درجه ، با رعایت 60% مساحت سند ( قبل از اصلاحی ) به شرط واگذاری رایگان مقدار جزء گذر بشهرداری بلامانع است .

نحوه پیش آمدگی ارتفاع معابر

حداکثر پیش آمدگی مجاز در قسمت پخ ساختمان هایی که در تقاطع معابر قرار گرفته اند ، به میزان 150 سانتی متر عمود بر پخ می باشد .

احداث بنا در حد 60 درصد به علاوه دو متر و چگونگی اجرای پخ 45 درجه ارائه نقشه های معماری ساختمان که با پیش آمدگی 60% طول زمین به علاوه 2 متر و بدون رعایت زاویه 45 درجه به شرط ارائه رضایت نامه محضری از مالکین پلاک های مجاور نمی باشد .

نحوه احداث بنا در حد 60% به علاوه 2 متر و عدم رعایت پخ 45 درجه در مجاورت گذر

احداث ساختمان در املاکی که با طرح های تعریضی و یا احداثی معابر شبکه برخورد دارند ، با رعایت 60% طول و مساحت سند ، قبل از اصلاحی در باقیمانده زمین و در حد تراکم مجاز بلامانع بوده و پیش آمدگی بیش از 60 % طول تحت زاویه 45درجه با رعایت 60% مساحت ( قبل از اصلاحی ) مجاز می باشد . بدیهی است مالکین املاکی که بازاء مساحت اصلاحی از شهرداری غرامت دریافت نموده اند ، می بایست پس از اصلاح سند ،با رعایت ابعاد سند جدید عمل نمایند .

رعایت پخ 45 درجه در املاکی که مجاوز گذر واقع می شوند الزامی نیست .

بدیهی است محدوده تعریف شده فوق محدوده احداث بنا بوده و طراحی ساختمان ترجیحا باید بدون پخ و یا ارائه راه حل های ابتکاری انجام گیرد .

نحوه کاهش سطح اشغال و استفاده از ارتفاع

به منظور ایجاد تسهیلات بیشتر در طراحی ساختمان ها و همچنین ایجاد فضای باز بیشتر و استفاده مطلوبتر از تراکم های ساختمانی مجاز در صورت کاهش سطح اشغال ، استفاده از تراکم مجاز طرح های تفصیلی در ارتفاع ، بدون پرداخت عوارض ناشی از ازدیاد ارتفاع بر خیابان های 12 متر و بیشتر بلامانع است . ضمنا احداث زیر زمین با حداکثر سطح مجاز ( ملاک عمل فعلی ) به منظور تامین پارکینگ تاسیسات انباری و فضاهای مشاع و عمومی بلامانع خواهد بود .

اعمال تسهیلات فوق در مورد املاکی که در معرض تعریض معابر با عرض بیشتر از 12 متر قرار می گیرند ، چنانچه مساحت باقیمانده آن ها کمتر از 60% مساحت کل ملک باشد نیز بلامانع است .

ارتفاع مجاز در تراکم 120 درصد

در اراضی با تراکم 120% احداث سه طبقه بنای مسکونی روی زیرزمین و یا دو طبقه روی پیلوت و زیر زمین ضمن رعایت سایر ضوابط و مقررات بلامانع می باشد .

ضوابط بالکن ها

1. احداث پیش آمدگی در خیابان های 12 متر تا 20 متر به عمق 80 سانتی متر و برای خیابان 20 متر به بالا به عرض 120سانتی متر مجاز می باشد .



2. ارتفاع پیش آمدگی نسبت به کف پیاده رو ، نباید از 5/3 متر کمتر باشد و سطح آن مطابق ضوابط مربوطه جزء تراکم محسوب خواهد شد .



3. پیش آمدگی ساختمان در همکف و طبقات ، در خارج از 60% طول مجاز و در داخل زاویه 45درجه ، حداکثر به میزان 2 متر بلا مانع است ( رعایت 60% مساحت الزامی است ).



4. پیش آمدگی روی پخ دو گذر در محدوده سند مالکیت ، به میزان حداکثر 5/1 متر عمود بر پخ و به شرط رعایت 5/3 متر ارتفاع از کف پیاده رو بلامانع است .



5. طریقه محاسبه زیربنا و تراکم پیش آمدگی ها در داخل فضای باز به قرار زیر است :



الف- پیش آمدگی آخرین سقف ساختمان ، به عنوان باران گیر ، جزء زیربنا محسوب نمی گردد .

ب- بالکن ها و تراس های مسقف ، تا عمق 3 متر ، چنانچه سه طرف آن باز باشد ، یک دوم مساحت آن جزء زیربنا محسوب می گردد ، بدیهی است مازاد بر عمق 3 متر تماما زیربنا محسوب می گردد .

ج- در صورتیکه پیش آمدگی سه طرف بسته باشد ، دو سوم مساحت آن جزء زیر بنا محاسبه می گردد

نصاب ارتفاع و طبقات جهت نصب آسانسور

مالکین ساختمان های بیشتر از چهار طبقه و ساختمان هایی که ارتفاع آن ها بیشتر از 15 متر باشد ، ملزم به احداث آسانسور می باشند ، دراین زمینه کف ورودی ساختمان ملاک عمل بوده و کف طبقه همکف می تواند با حفظ مشخصات طبقه زیرزمین ، حداکثر 20/1 متر بالاتر از کف ورودی منظور گردد .

تقاضای افزایش تراکم و مواقعی که تعبیه آسانسور میسر نمی باشد .

در مواردیکه مالکین پلاک های ساخته شده و یا در حال احداث که تقاضای افزایش تراکم ، به منظور احداث یک طبقه می نمایند و امکان تعبیه آسانسور در بنای احداثی با تشخیص معاون شهرسازی و معماری شهرداری منطقه میسر نمی باشد ، در صورت توافق کمیسیون های منتخب با افزایش تراکم مورد درخواست ، صدور پروانه ساختمانی تا چهار طبقه روی پیلوت و یا پنج طبقه روی زیرزمین ، بدون تعبیه آسانسور بلامانع خواهد بود .

لزوم پیش بینی پله فرار

در کلیه ساختمان های شش طبقه و بیشتر علاوه بر پله های ورودی ، پیش بینی پله فرار که مستقیما به فضای باز ساختمان ارتباط داشته باشد الزامی است. 

شاخص ارزيابي فناوري هاي نوين

1) ارزيابي سيستم زلزله

. تاريخچه توليد و كاربرد سيستم

. عملكرد لرزه خيزي

. تحقيقات انجام شده به روز

. استانداردها

. سازگاري با استاندارد هاي كشور

2) ارزيابي حريق

. رفتار اجزا در برابر حريق

. مشخصات مصالح مقاوم در برابر حريق

. رعايت استاندارد بين المللي در برابر حريق

3) ارزيابي انرژي

. پارامترهاي انرژي در جدارهاي خارجي

. گروه بندي ساختمان مطابق مبحث 19 مقررات ملي ساختمان

. قابليت استفاده انرژي طبيعي در تهويه، سرمايش و گرمايش

4) ساير موارد

. معماري ايراني. اسلامي

. انعطاف پذيري معماري

. هزينه هاي احداث كارخانه

. هزينه هر متر مربع زير بنا

. مسافت اقتصادي از نظر حمل و نقل

. مصرف مصالح

. تعمير و نگهداري

. عمر مفيد و دوام

دانلود نرم افزار Beamax برای ترسیم دیاگرام تیر

این نرم افزار کم حجم بدون نصب بوده و به شما این امکان را می دهد که دیاگرام های برشی و خمشی یک تیر را مانند شکل زیر ترسیم نمایید.

دانلود فایل

پسورد فایل : www.farsnevis.com

منبع:http://www.farsnevis.com

سیستمهای متداول ساخت و طراحی سازه

البته به دلیل زیاد بودن مطالب فقط نام برخی از سیستمها با مشخصات خلاصه نوشته میشود و در مقالات اینده به بررسی کلی خواهیم پرداخت.

سیستم سازه ای با دیوار باربر:

این سیستم قدیمی ترین و اشنا ترین روش ساخت می باشد که امروزه به دلایل ایین نامه ای و نیروهای جانبی زیاد مورد توجه قرار نمی گیرد.

قاب مفصلی مهاربندی شده:

این سیستم از قدیمی ترین سیستم های سازه ای بوده که مورد توجه مهندسین در سالهای قبل و حتی امروزه میباشد.در این روش بارهای ثقلی بر قاب مفصلی وارد شده و به دلیل مفصلی بودن قاب سازه معیین بوده و به صورت استاتیکی تحلیل میشود و بارهای جانبی بر مهار بندهای ان وارد شده و مهاربندها به روشهای تقریبی یا دقیق قابل تحلیل است لذا در سالهای دور به دلیل عدم وجود حسابگرهای ماشینی در سازه ها از این سیستم بیشتر استفاده میشد به عنوان مثال: برج ایفل- برج امپایر استایت در نیویورک و…. ….بااین سیستم ساخته شده اند( برج امپایر استایت در سال ۱۹۳۱ ساخته شده و در ان از مهاربند های غیر هم محور واتصالاط پرچی استفاده شده است این برج به مدت ۴۰ سال بلند ترین سازه ی جهان به شمار می رفت)

قاب خمشی: بعد از جنگ جهانی دوم اجرای سازه های بتنی اغاز شده و ساختمانهای بتنی به دلیل اجرای هم زمان قاب ان به فرم قاب خمشی ساخته میشود البته میتوان سازه های فلزی را نیز به فرم قاب خمشی اجرانمود.به هر حال در قاب خمشی نیرو های ثقلی و جانبی در تکه گاههای تیرها لنگر خمشی ایجاد میکند و نیز تیرها و ستونها در تحمل تمامی نیروهای وارده باهم وارد عمل می شوند لذا تحلیل المانهای این نوع قابها باید همزمان انجام گیرد.

 قاب خمشی مهار بندی شده:

گاها نیروهای جانبی به قدری زیاد بوده که المانهای تیر و ستون قاب خمشی به تنهایی قادر به تحمل ان نمی باشد لذا از مهاربندهای مختلف برای کمک به انها استفاده می شود که نوع این مهاربندها ممکن است فلزی بوده و یا از دیواهای برشی بدین منظور استفاده شود به هر حال باید ۳۰ درصد بارهای جانبی را خود قاب خمشی تحمل نماید (دیوارهای برشی خود انواع مختلفی دارند مثلا: دیوار برشی با المان مرزی – بدون المان مرزی – با باز شو – بدون باز شو – دیوار برشی کوپل و….)سیستم های فوق معروفترین و متداولترین سیستم سازه ای می باشند اکنون به معرفی سیستم های جدید تر می پردازیم.

سیستم طره ای :

این نوع سیستم به ندرت اجرا می شود و تقریبا بد ترین نوع سازه می باشد چرا که در مقابل بارهای جانبی بسیار ضعیف عمل می کند.

سیستم فضایی :

عالی ترین و بهترین نوع سازه ای بوده و کاملترین رفتار در مقابل باهای جانبی و ثقلی دارد اما اجرای ان بسیار مشکل است و امروزه فقط برای پوشش سقفهای سبک با دهانه های بزرگ استفاده می شود و تنها یک ساختمان ۲۵ طبقه در هنگ کنگ که بانک مرکزی هنگ کنگ است با این سیستم ساخته شده است.

سیستم معلق :

یکی از معروفترین سیستمها برای پل سازی است اما در ساختمان سازی و بلند مرتبه سازی هم ندرتا مورد توجه قرار می گیرددر این سیستم برخی المانها به فرم کششی برای تحمل بارهای ثقلی طرح می شود که اکثرا کابلهای کششی با مقاومت زیاد می باشند پلهای بزرگ مثل گلدین گیت در سانفرانسیسکو و ساختمان ۲۵ طبقه ی مرکز پلیس سیاتل با این سیستم طرح شده اند.

 سیستم هسته ای :

در این روش بارهای ثقلی توسط یکی از روشهای فوق مثلا قاب مفصلی طراحی شده و بارهای جانبی بر هسته ی سازه وارد می شود هسته به دو فرم هسته ی باز و بسته می تواند اجرا شود درحقیقت هسته همان دیوارهای برشی در پروفیلهای مختلف در مقیاس بزرگ می باشد.مثلا به شکل Uکه همان هسته ی باز است. لازم به ذ کر است که در طراحی هسته بایستی اثر پیچش دقیقا مورد بررسی قرار گیرد اما به دلیل مشکل بودن محاسبات پیچش در گذشته این بررسی صورت نمی گرفت ولی امروزه به دلیل وجود ماشینهای حسابگر دقیق اثر پیچش نیز دقیقا مورد محاسبه قرار می گیرد. مجموعه اپارتمانهای در دست

احداث در منطقه ی شاهگلی تبریز با این روش ساخته می شود این سیستم برای ساختمانهای بین ۲۰ الی۳۵ طبقه مناسب است.

سیستم قاب محیطی:

عالی ترین و پیشرفته ترین فرم ساختمان سازی می باشد که برای ساختمانهای بالای ۱۵۰ طبقه می تواند مورد استفاده قرار گیرد.در این سیستم بارهای جانبی به قاب محیطی وارد می شود و نیز قاب محیطی خود نمای جالبی به ساختمان می دهد. برجهای دوقلوی سازمان تجارت جهانی در نیویورک که مورد حمله ی تروریستی قرار گرفت تحت این سیستم ساخته شده بودند. یکی از نکات مهمی که باید در طراحی این سیستم مورد توجه قرار گیرد بررسی اثر shear lag در قاب محیطی است اگرچه برخی از مهندسین براین باورند که اثر shear lag در ان وجود ندارد اما برخی دیگر در وجود این اثر اصرار میکنند من خودم نیز در وجود اثر shear lag در قاب محیطی معتقدم اما باید گفت که هرگز نمی توان مقدار واقعی این اثر را محاسبه نمود لذا برای حل این مشکل سیستم زیر پیشنهاد می شود.

قاب محیطی مهاربندی شده:

در این حالت کل قاب محیطی توسط مهاربند های کلی و بزرگ مهاربندی می شود و تنها وجود مهاربندها برای حذف اثر احتمالی shear lag میباشد و باز نیروهای جانبی را خود قاب محیطی تحمل میکند.

مجموعه قاب محیطی:

این سیستم نیز مانند قاب محیطی می باشد با این تفاوت که ساختمان از چند قاب محیطی تشکیل یافته است به عنوان مثال برج سیرزتاور در شیکاگو که بلندترین برج امریکا می باشد که از چهار قاب محیطی ساخته شده است.

مقاومت هر سازه در برابر زلزله به دو عامل اساسی بستگی دارد: یکی نوع ساخت سازه و به کارگیری اصول و قوانین مهندسی در طراحی و اجرای آن و دیگری بزرگی و قدرت زلزله
در سالهای اخیر از طریق رسانه های گروهی هر چند وقت یک بار خبری در مورد روش های ابداعی مهندسان سازه برای مقاوم سازی ساختمان ها یا ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله شنیده می شود؛ شیوه هایی مثل قرار دادن ساختمان روی بلوک های لغزشی، حفر کانال های بسیار بزرگ در اطراف فونداسیون ها (پی ها)، معلق کردن ساختمان از زنجیر(!)، آویزان کردن پاندول های بزرگ از سقف و…. نکته قابل تامل در مورد این راهکارها، تقریبا غیر عملی بودن آنها با توجه به وضعیت ساخت وساز در کشوری مثل ایران آنهم در مقیاس وسیع است.